
In Brussel spelen de mobiele 107-teams een uiterst belangrijke maatschappelijke rol
Vijftien jaar geleden werden de mobiele 107-teams opgericht. Meer nog dan op andere plaatsen spelen ze in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een cruciale rol om tegemoet te komen aan de groeiende behoeften die eigen zijn aan onze hoofdstad. Welke rol spelen ze in het landschap van de geestelijke gezondheidszorg? Met welke uitdagingen worden we nog steeds geconfronteerd, ondanks hun bestaan? Dr. Charles-Antoine Sibille, diensthoofd Psychiatrie van het UMC Sint-Pieter in Brussel, ligt ons de context toe.
De mobiele teams, die werden opgericht ten tijde van de 107-hervorming, bestaan dit jaar 15 jaar. De 107-hervorming had als doel zorgnetwerken met elkaar te verbinden en psychiatrische patiënten in andere structuren dan de ziekenhuizen op te vangen.
In het kader van deze verjaardag wil Dr. Sibille ons eerst en vooral herinneren aan het onderscheid dat gemaakt moet worden tussen de mobiele teams “2A” en “2B”. “Wat de twee soorten teams onderscheidt, is hun reactietijd en de duur van hun interventie. Wat de mobiele crisisteams “2A” betreft, is de reactietijd snel en de interventieduur kort (maximaal 6 weken). Ze zijn erop gericht om mensen die een crisis doormaken te helpen een netwerk op te bouwen”.
“De mobiele teams “2B” daarentegen richten zich op patiënten die een langer parcours in de psychiatrische zorg nodig hebben. Helaas duurt het ook langer voor mobiele teams “2B” tussenbeide kunnen komen. Hun missie is om mensen met een zekere psychiatrische kwetsbaarheid op lange termijn te ondersteunen door hen een wekelijks contact aan te bieden, in de hoop zo een ziekenhuisopname te vermijden,” voegt de psychiater eraan toe.
Teams in het hart van de Brusselse realiteit
In Brussel spelen deze mobiele teams een belangrijke maatschappelijke rol, misschien nog meer dan op andere plaatsen. “Het is de bedoeling om de patiënten een begeleiding aan te bieden die dichter bij hun leefomgeving en specifieke context staat, zodat ze een duurzamere oplossing kunnen vinden dan een psychiatrische opname in een ziekenhuis, aangezien die jammer genoeg vaak gevolgd wordt door terugval en heropname”, aldus Charles-Antoine Sibille.
“Brussel heeft minder psychiatrische bedden dan andere gewesten. De aanwezigheid van deze teams is dus absoluut noodzakelijk”, zegt de psychiater, die vertrouwd is met de patiënten waarmee deze teams in contact komen. “In Brussel zien we een toenemende verarming van de bevolking en een exponentiële toename van het aantal dak- en thuislozen. Dit soort situaties creëren een grotere zorgbehoefte. Door deze context is het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zeker het gewest waar de behoefte aan dit soort programma's het grootst is”.
Gezien het klein aantal psychiatrische bedden in Brussel is het uiterst belangrijk dat ze rationeel worden ingevuld. “De laatste jaren is er een tendens tot specialisatie van de ziekenhuisdiensten, vooral voor de opname. Dit heeft verregaande gevolgen. Vandaag de dag worden we geconfronteerd met grote moeilijkheden wanneer een persoon in crisis zich vrijwillig wil laten opnemen. Het is bijna onmogelijk om meteen een plaats in een ziekenhuis te vinden,” bevestigt Dr. Sibille.
Een belangrijke toekomstige rol voor de EMUT-teams
Anderhalf jaar geleden werden twee mobiele spoedteams opgericht, bekend onder de naam EMUT (équipes mobiles - urgentieteams): één van Brugmann-Sint-Pieter en één van de Cliniques universitaires Saint-Luc. “Dankzij deze teams kunnen we binnen het uur ingrijpen en patiënten een dagelijkse service aanbieden, ook 's avonds en in het weekend,” aldus Dr. Sibille. “Ik heb het systeem anderhalf jaar kunnen testen en ben ervan overtuigd dat het een echt alternatief is voor de hospitalisaties, met inbegrip van de gedwongen opnames. Ik hoop dat dit nieuwe model als een volwaardige schakel wordt gezien in toekomstige discussies over het aanbod inzake geestelijke gezondheidszorg”.